Poprzedni artykuł
WsteczWsteczCzytając życiorys św. Pawła wiele razy podziwialiśmy kierownictwo Boże, opatrzność, miłosierdzie i mądrość Bożą w stosunku do tego wybranego męża Bożego. Urodzenie, wychowanie, wykształcenie, następnie jego zapał do Zakonu, dalej cudowne jego nawrócenie i w następstwie jego bezgraniczne oddanie się sprawie Bożej – oto żywe do dziś obrazy z życia św. Pawła, przewijające się przed naszymi oczyma. Trudno czytać życiorysy ludzi wielkich, a widząc ich szlachetność, mądrość i inne piękne cechy charakteru, nie mówić o nich w swym gronie przyjaciół, tym bardziej, gdy grono to postawiło sobie za cel naśladowanie ludzi najlepszych.
Często podczas zastanawiania się nad charakterem Chrystusa słyszymy zdania, że Chrystus jako zupełnie doskonały ideał chrześcijan jest dla nas grzesznych zawsze niedostępny.
Już pierwszy jego krok cudownego przyjścia na świat czyni różnicę między Nim a nami i różnicę tę spotykamy stale – aż do Golgoty. Natomiast Paweł apostoł to człowiek urodzony w grzechu i jak sam oświadczył – z tymi samymi skłonnościami do złego co my, a jednak przez jego chęć i wytrwałość Bóg uczynił z niego tak zacną i bliską doskonałości postać, że mógł śmiało bez żadnej przesady powiedzieć o sobie zdanie: „Bądźcie naśladowcami moimi jakom i ja Chrystusowy”. Kto będzie naśladował Pawła, zbliży się do Chrystusa i na odwrót – nie można kochać Chrystusa, a być obojętnym w stosunku do Pawła.
Wydając pytania i odpowiedzi pragniemy postać Pawła uczynić bardziej znaną i bliską każdemu chrześcijaninowi.
Bracia starsi jako nauczyciele religijni mogą otrzymać wiele zbudowania i korzyści wynikających ze ścisłej znajomości Pawła jako najbardziej umiejętnego nauczyciela. Poznamy go z pytań i odpowiedzi, ujrzymy go, jak gorącym sercem opowiada Chrystusa w Damaszku tuż po swoim nawróceniu, jak w pokorze czeka na służbę, lecząc oczy w Arabii, jak zrozumiawszy szerokość łaski Bożej dla pogan, przechodzi śmiało przez drzwi, które Piotr zaledwie otworzył, używając klucza danego mu przez Pana. Z jakim taktem żyje i obcuje wśród pogan, jak umiejętnie przedstawia naukę Chrystusa, mając na uwadze zdolność umysłową słuchaczy, jak umie żyć po pogańsku wśród pogan, zachowując jednak wysoką moralność i w niczym nie obrażając Boga. Ujrzymy go, jak przemawia w Areopagu i cytuje zdania świeckich poetów lub jak prosto pisze do Rzymian, tłumacząc, co jest dobro, a co zło. Zobaczymy jego ustępstwo w sprawach osobistych, gdy pozwala nawet ogolić głowę sobie i swym towarzyszom na znak pokuty i ponowienia ślubów, chociaż w gruncie rzeczy sumienie jego było czystsze od sumienia tych, którzy nad nim tej ceremonii dokonywali. Zobaczymy jego stanowcze wystąpienie w obronie wiary i nauki tam, gdzie chodzi o zasadę. Jak umiejętnie wybiera drogę pośrednią i tłumaczy poganom i Żydom, że droga ta jest właśnie w pośrodku ich trudności, że obie strony muszą ustąpić, aby dostąpić łaski u nóg Chrystusowych. Wszyscy nauczyciele religijni winni spostrzec, z jak wielką troską i oddaniem myśli i dba o duchowe dobro wszystkich zborów – a nawet i o cielesne. Bo czyż nie on pierwszy poddał myśl, by bracia z pogan spieszyli z pomocą materialną braciom żydowskim, pozbawionym mienia? Paweł – to istota żyjąca dla Chrystusa i innych, a nie dla siebie. Zapał do czytania spostrzegamy w Pawle począwszy od czasu, gdy był u nóg Gamalielowych, aż do ponurej celi więziennej, gdzie drżąc z zimna prosi w liście o płaszcz i o księgi.
Można powiedzieć, że pośród wszystkich cech, które chrześcijanin posiadać powinien, ap. Paweł posiadał ich najwięcej. Im bardziej ktoś będzie śledził ap. Pawła, porównywał ze sobą, kochał go, tym więcej duchowego bogactwa będzie zdobywał i stawał się będzie bliższym Chrystusowi oraz pożyteczniejszym w służbie braciom. Pytania i odpowiedzi czerpaliśmy głównie z Pisma Św., to jest z fragmentów o życiu apostoła, zapisanych w Nowym Testamencie, jak również z niektórych pożytecznych książek, które omawiają historyczne tło niektórych wydarzeń, wspomnianych pokrótce w Nowym Testamencie lub całkiem pominiętych. Jako chrześcijanie rozwinięci w teraźniejszej prawdzie powinniśmy umieć odróżnić i wybrać prawdę od błędu oraz umieć ocenić dzieła ludzi obcych, którzy postać apostoła lub wydarzenia z jego osobą związane opisali szerzej i bardziej szczegółowo, by nam udostępnić zrozumienie i poznanie charakteru wielkiego męża, jakim był niewątpliwie ap. Paweł z Tarsu.
Aby rozbieranie pytań było owocne i przyniosło pożytek zgromadzeniu, zalecanym jest, aby bracia starsi zapoznali się z całością (tj. pytaniem i odpowiedzią), a następnie odpowiednio przedstawili sprawę w zgromadzeniu, zwracając uwagę na korzyści wypływające z badania tychże (można odczytać wstęp do pytań). Pytanie wstawione (odczytane) przez przewodniczącego zgromadzenie swobodnie rozbiera. Być może, iż jakieś pytanie nie zostanie jasno zrozumiane przez zgromadzenie, wówczas brat starszy zapoznany z odpowiedzią, może je w sposób bardziej dostępny przekształcić.
Podczas odpowiedzi należy braciom pozostawić swobodę w wypowiadaniu swych myśli, jak to zresztą zawsze czynimy. Z pewnością na szereg pytań padnie wiele odpowiedzi właściwych.
Odpowiedzi umieszczone do każdego pytania nie należy traktować jak bezbłędne lub całkowicie rozwinięte, lecz raczej jako skrót czy streszczenie.
Pożądanym jest, aby zebrania te były ożywione, by nie tylko członkowie starali się podawać trafne i jak najszersze odpowiedzi, lecz by brat przewodniczący podczas badania rozszerzał odpowiedź tam, gdzie zauważy potrzebę tego.
Dyskusja ożywiona jest cenna, lecz odpowiedzi winny być kierowane do przewodniczącego – on znowu rozbudza myśli.
Brat starszy winien pamiętać, że celem badania jest pobudzić innych do mówienia, natomiast samemu mówić jak najmniej. Wierzymy, że przez badanie tego pięknego przedmiotu Bóg udzieli wiele błogosławieństwa.
1. Dlaczego miejsce Judasza (apostoła, który odpadł) zajął Paweł, a nie Maciej, wybrany przez chrześcijan? Porównaj teksty: Dzieje Ap. 1:15-26 i 9:15?
Odp.: Wyboru Macieja dokonali wierzący przed otrzymaniem ducha św. (zob. Dzieje Ap. 2:1), którego to wyboru Bóg nie uznał. Pomimo, że Maciej był szczerze Bogu oddanym (o czym świadczy fakt otrzymania znacznej większości głosów w zgromadzeniu), jednak wyboru apostołów dokonywał zawsze Bóg (Jan 17:9). Oprócz powyższego możemy zauważyć, że ani połowy pracy wykonanej przez Pawła nie mógłby spełnić Maciej.
2. Dlaczego do nawrócenia Saula Jezus użył aż cudu, a nie zwykłego sposobu zapoznania go z Ewangelią przez kogoś np. jak Piotr zapoznał z Ewangelią Korneliusza (Dzieje Ap. 9:3-4)?
Odp.: Temperament tak gwałtowny, jaki posiadał Saul, wychowanie głęboko faryzejskie, wykształcenie i otoczenie Saula, nie pozwoliłyby żadnemu człowiekowi wzruszyć jego serca i umysłu z posad dotychczasowego myślenia. Dowodem tego może być, że piękna mowa wypowiedziana przez św. Szczepana przed sądem, gdzie, należy przypuszczać, że pomiędzy członkami Sanhedrynu był obecny również Saul, nie wywarła głębszego wpływu na Saula (Dzieje Ap. 7:1-60).
3. W jakim szczególnym celu został Paweł powołany?
Odp.: Dzieje Ap. 9:15-16 Aby nosił imię Pana Jezusa przed królów, starostów, cesarzy itp. Jako wykształcony człowiek miał być szczególnie w tym celu użyty przez Pana – do przedstawienia Ewangelii osobom stojącym wysoko umysłowo, oraz aby był przykładem dla Kościoła w ponoszonych cierpieniach.
4. Jaką szczególną lekcję możemy wyciągnąć, obserwując cudowne nawrócenie Saula?
Odp.: Możemy zauważyć, że gdyby Bóg zechciał, to największych swych nieprzyjaciół mógłby powalić na ziemię w jednej chwili i uczynić pokornymi sługami na zawsze.
5. Co szczególnego Bóg miał okazać na osobie Pawła jako przykładu dla całego Kościoła?
Odp.: „Ja mu okażę, jako wiele ma cierpieć dla mnie.” Ogrom cierpień poniesionych przez apostoła dla Chrystusa może być przykładem oddania i cierpliwości apostoła.
6. Jak powinniśmy rozumieć słowa, iż był przejrzanym w żywocie matki (Gal. 1:15)?
Odp.: Możemy rozumieć, że nad niektórymi osobami (np. reformatorami) już od dzieciństwa Bóg roztaczał opiekę, kierował ich losem, aby byli odpowiednio przygotowani do przyszłej misji. Jako przykład w Starym Testamencie może posłużyć Mojżesz: jego urodzenie, ukrywanie go przez trzy miesiące, znalezienie, wykształcenie, wywyższenie jako wodza. Podobnie ciekawe obrazy już od dzieciństwa spotykamy patrząc na Dawida. Początkowo żyje jako nieznany pastuch, gra na instrumencie, ćwiczy procą, broni i ratuje owce przed dzikimi zwierzętami, a w słusznym czasie obejmuje tron izraelski.
Tak samo życie reformatora Marcina Lutra dostarcza podobnych przykładów. Urodził się jako syn górnika, skąd znał ciężką pracę i niedolę ludu. Ojciec Marcina, namawiany przez kierownika szkoły, decyduje się mimo trudnych warunków materialnych na kształcenie syna. W ten sposób Bóg przygotowuje jego rękę do pisania. Aby zabezpieczyć młodzieńca przed grzechem, na który jest bardziej narażony wobec oddalenia od rodziców, Bóg tak kieruje sprawami, że Marcin poznaje w kościele panią Urszulę Gette, która wraz z mężem otacza go opieką, wspiera materialnie, uczy zachowania się wśród ludzi wyższego stanu. Aby miał dostęp do Pisma Św. i mógł go studiować, Bóg kieruje sprawą tak, że Marcin znalazł się w klasztorze, gdzie prócz tego mógł poznać moralność duchowieństwa, które było odseparowane i nie zawsze dostępne dla społeczeństwa. Aby literatura wydawana przez niego w przyszłości miała więcej powagi i poważania wśród ludzi, zdobywa tytuł doktora teologii. Na uniwersytecie zyskuje popularność, którą w przyszłości ofiaruje sprawie Bożej. Dla ocalenia często narażanego życia Marcina Lutra, Bóg w nocy 31 października 1517 r. zsyła sen Fryderykowi Mądremu, który pod jego wpływem zawsze broni świętego męża.
Wiele innych znamiennych przykładów można by przytoczyć z życia ludzi, którzy szczególną rolę mieli do spełnienia w planie Bożym.
7. W jakim mieście urodził się Paweł, był wychowany i jaki to miało wpływ na jego charakter?
Odp.: Dziej. Ap. 21:39 – w Tarsie Cylicyjskim – dużym handlowym mieście. Tam też poznał różnorodność ras ludzkich, ich języki, zwyczaje itp. Znajomość ta nauczyła ap. Pawła znajdowania drogi do każdego serca. W późniejszym czasie potrafił mówić do niewolników, obcować z nimi, umiał też wobec dumnych rzymskich obywateli zachować swą godność, a wobec Żydów zachować się nawet po faryzejsku. Wobec uczonych potrafił logicznie dowodzić swej racji i cytować zdania ich poetów.
8. Jakie ślady miejskiego wychowania spostrzegamy w późniejszych pismach św. Pawła?
Odp.: Głębokie nauki tłumaczył za pomocą różnych przykładów, podobnie jak Chrystus, z tą różnicą, że gdy Chrystus używa przykładów z łąk, lilii, owiec, pszenicy, rybołówstwa itp., ap. Paweł przytacza przeważnie przykłady z życia w mieście jak: wyścigi biegaczy, walkę gladiatorów, żołnierzy, zbroję itp.
9. Czyim był synem, w jakim domu i duchu był wychowany Saul (Paweł)?
Odp.: Dzieje Ap. 23:6. Saul z Tarsu był synem faryzeusza wiernie przywiązanego do Zakonu, stawiającego sobie za cel wychowanie i wykształcenie syna na rabina (nauczyciela religii żydowskiej).
10. Czy dom ojca Saula należał do domów zamożnych?
Odp.: Tak – Dzieje Ap. 22:25-28. Posiadanie obywatelstwa rzymskiego przez ojca świadczy o stanie majątkowym lub o zajmowaniu zaszczytnego stanowiska, nadanego przez Rzymian. Możliwość kształcenia syna w tym czasie również za tym przemawia.
11. Co w darze po rodzicach otrzymał Saul, co mu również było pomocą w późniejszej pracy misyjnej i zaoszczędziło mu cierpień?
Odp.: Posiadanie obywatelstwa rzymskiego, które się stało jego udziałem przez rodziców. Obywatelom rzymskim przysługiwały różne honorowe prawa, z których nie korzystali inni, pozbawieni tego. Prawo zabraniało biczować obywatela rzymskiego, wystawiać go na publiczne szykany, wyrokiem sądowym obywatel rzymski miał prawo apelować nawet do cesarza. Zob. Dzieje Ap. 22:25-26, 25:10-11. Wyrok śmierci na obywatelu rzymskim wykonywany był przez ścięcie.
12. Kto był głównym nauczycielem w wyższej szkole, którą ukończył Saul?
Odp. Dzieje Ap. 22:3 – Nauczycielem głównym był Gamaliel.
13. Jak należy rozumieć słowa: „Byłem wychowany u nóg Gamaliela”?
Odp. W ówczesnym czasie był zwyczaj w szkołach, że uczniowie podczas lekcji siadali po turecku na dywanie, natomiast nauczyciel wykładał naukę stojąc lub siedząc na podwyższeniu – stąd taka wypowiedź Saula.
14. Co możesz powiedzieć o Gamalielu i jego charakterze?
Odp. Gamaliel należał do wybitnych uczniów Hillela: Gamaliel – to znakomity wychowawca i prawy człowiek, który pierwszy w historii żydów zasłużył na tytuł Rabbana (naszego Mistrza) – zaszczytniejszy od dotychczasowego Rabba (mistrza) i Rabbiego (mojego mistrza). Liberalizm i szczery humanizm odróżniał Gamaliela i szkołę hillerską od pozostałych, ponuro rygorystycznych i formalizujących przepisy nauczycieli. Gamaliel – to człowiek o szerokiej sławie w tym czasie, uczący Zakonu i logicznego myślenia. Charakter jego cechuje wysoka tolerancja i umiejętność – co stawia go wyżej i kwalifikuje do ludzi o wyrobionym zdaniu i charakterze ludzi szlachetnych (Dzieje Ap. 5:34-40).
15. Jakie zalety zauważyłeś w krótkiej mowie Gamaliela i jak je określisz?
Odp.a) cierpliwość i opanowanie podczas mowy apostołów.
b) Umiejętność, gdy zaleca wyproszenie apostołów, aby nie byli świadkami tego, co powie.
c) Znajomość historii – wylicza tych, którzy podawali się za mesjaszy.
d) Logika i doświadczenie życiowe, pozwalające widzieć skutki z pewnych przyczyn.
e) Tolerancja – wstrzymywanie się z sądem w stosunku do tego, o czym nie ma zupełnej pewności.
16. Dlaczego tolerancja Gamaliela nie wywarła głębszego wpływu na jego ucznia Saula?
Odp 1. Temperament Pawła – Saula należał do gwałtownych i dlatego przyswajał sobie tylko to od swego mistrza, co sprzyjało jego temperamentowi.
2. Tolerancja przychodzi najczęściej równocześnie z wiekiem człowieka i zdobywanym doświadczeniem życiowym, a Paweł w tym czasie był młodzieńcem.
3. Otoczenie faryzejskie, w jakim się znajdował Saul, przeważało wpływ jednego mistrza.
17. Określ, jaki obraz przyszłego Mesjasza w umyśle swoim mógł mieć Saul jako student i jak faryzeusze najprawdopodobniej przedstawiali mu postać Nazarejczyka, który już nie żył?
Odp. Saul, podobnie jak inni dumni Żydzi, spodziewał się wielkiego wodza, żołnierza, władcy itp., jak to mówi o tym pewien autor: „Chrystus oczekiwany w pojęciu Żydów”. Oni wyczekiwali wielkiego wodza i spodziewali się prawodawcy pełnego godności, ambicji i pychy, pełnego samowoli, wyniosłego w mowie i uczynku.
Takie było ich pojęcie o przymiotach ich króla, który miał podbić świat i uczynić naród izraelski przodującym narodem. W Herodzie, który przez cesarza rzymskiego był postanowiony dla Żydów na króla, widzieli także coś podobnego do rzymskich generałów, gubernatorów, setników itp. Wyobrażali sobie, iż podobny charakter, lecz w wyższym daleko stopniu, musiał posiadać rzymski cesarz, aby mógł dominować w cesarstwie. Budując na tej podstawie pojęcie króla, wyobrażali sobie, że oczekiwany Mesjasz będzie odznaczał się tymi samymi przymiotami, lecz jeszcze bardziej wydatnymi, przedstawiając dostojność, honor i sławę Niebieskiego Dworu. Nic zatem dziwnego, że oczekując takiej postaci, nie byli przygotowani na przyjęcie pokornego Nazarejczyka, który do swego towarzystwa przyjmował chętnie celników i grzeszników i którego mieczem dla podbicia świata był „miecz ust Jego”. Gdyby Paweł przybył do Jerozolimy wkrótce po śmierci Nazarejczyka, postać Jezusa przedstawiono by mu w fałszywym świetle, jako syna cieśli, oszusta, który następny po Teudasie lub Judasie Galilejczyku próbował również oszukać lud, lecz został zdemaskowany i słusznie poniósł śmierć na krzyżu.
18. Pod jakimi imionami występował Paweł i gdzie one brały swój początek?
Odp. a) Saul – w hebrajskim języku Szaweł otrzymał od rodziców (imię nadawał ojciec) w ósmym dniu od chwili jego narodzenia – obrzezanie dzieciątka. Imię Szaweł zyskało w pokoleniu Benjamina, z którego pochodził Paweł, specjalny blask od pierwszego króla Izraelskiego. Imienia tego będzie używał Paweł, dopóki z chwilą rozpoczęcia rozległej działalności misyjnej nie zacznie się posługiwać innym swym imieniem „Paulus”, które wkrótce stanie się głośne w grecko-rzymskim świecie. Paulus znaczy mały.
19. Czy świat ówczesny potrzebował takiego człowieka jak Paweł?
Odp. Tak, potrzebny był człowiek, który byłby zdolny przełamać sam siebie, zwyczaje narodowe i bez obawy udać się z Ewangelią na rozległe stopy pogan. Obywatelstwo rzymskie i wykształcenie rabina pozwalały mu umiejętnie przedstawiać Ewangelię i bronić jej w różnych sferach.
20. Określ, jaka przybliżona różnica wieku mogła zachodzić między Jezusem a Pawłem.
Odp. Gdy kamienowano św. Szczepana, mamy wzmiankę w Piśmie Św. (Dzieje Ap. 7:58), że Saul w tym czasie był młodzieńcem. Takim wyrazem określano ludzi do lat trzydziestu.
Saul, jako członek Sanhedrynu, gdzie raczej wybierano ludzi doświadczonych, mógł więc liczyć około trzydziestu trzech lat. Zachodzi pytanie: Ile lat mogło upłynąć od śmierci Nazarejczyka do śmierci Szczepana? Pismo Św. tłumaczy, że tuż po zesłaniu ducha św. Piotr wystąpił kilkakrotnie z kazaniami, w których przekonał tysiące Izraelczyków. Wkrótce więc zauważono potrzebę szczególnej troski o biednych i w tym celu dokonano wyboru diakonów (Dzieje Ap. 6:1-6). Aby znaleźć przybliżoną różnicę wieku Pawła do Jezusa należy policzyć:
życie Chrystusa – 33 lata
praca apostołów do wyboru diakonów i Szczepana – 3
krótka praca Szczepana i jego śmierć – 2
razem – 38
lata Saula – 33
różnica –5
Wynika więc z tego, że Paweł był młodszym od Pana Jezusa o około 5 lat; słusznie i pięknie pisze jeden z autorów na ten temat: „Podczas gdy z jednej strony gór w miasteczku Nazarecie stąpa po piasku dziecię Nazaretu, po ulicach miasta Tarsu biega niedużo młodszy rówieśnik. Oddaleni od siebie jak dwie rzeki, mające gdzie indziej swe źródła, płynąc daleko łączą się razem, podobnie i tych dwoje dzieci zostały zlane w jedno przez Stwórcę i życie”.
21. Jaka moralność cechowała wtedy młodych i co sprzyjało jego moralności?
Odp. Wychowanie domowe, faryzejskie raczej, aniżeli swawolnie, dalej nauki czerpane z przykładów mężów świętych Starego Testamentu, następnie moralny przykład nauczycieli religijnych, oto silne bodźce dla młodego Saula, by prowadził życie moralne. „Młodość jest piękna, lecz piękniejsze nad nią panowanie.”
22. Gdzie po raz pierwszy Saul zetknął się z chrześcijanami i miał możność słyszeć ich teorie?
Odp. Najprawdopodobniej w sali sądowej, gdzie aresztowany Szczepan w obronie swojej wymownie przemawia (Dzieje Ap. 7:1-58).
23. Jakie wrażenie mogła wywrzeć na Saula mowa św. Szczepana?
Odp. Należy przypuszczać, że im treściwiej Szczepan przemawiał i cytował dowody Starego Testamentu, Saul jako młody rabin, słuchając bardziej się zatwardzał, a w wymowie Szczepana dopatrywał się raczej poważnego niebezpieczeństwa ze strony chrześcijan w ich nawracaniu na nową wiarę i zdobywaniu serc żydowskich. Żadne łagodne oblicze, chociażby anielskie, żaden wymowny język, żaden logiczny wniosek czy nawet cytowane święte słowa z Biblii nie są w stanie przełamać serca dumą lub fanatyzmem objętego.
24. Gdzie znajdował się Saul i jakie miejsce zajmował w chwili, gdy Sanhedryn skazywał na śmierć Szczepana?
Odp. Jako członek wysokiego sądu (Sanhedrynu) był jednym z głosujących, którzy przez głosowanie skazywali na śmierć św. Szczepana. (Dzieje Ap. 8:1).
25. Z jakiego prawa korzystali Żydzi w tym czasie, że mogli skazywać na śmierć samodzielnie, podczas gdy kilka lat wstecz, np. w wypadku skazania Jezusa na śmierć, wyrok był ważny po akceptowaniu przez namiestnika rzymskiego?
Odp. W tym czasie Sanhedryn korzystał z chwili, gdy jeden z przedstawicieli rzymskich został przez cesarza odwołany, a drugi jeszcze nie przybył celem objęcia władzy. W takim wypadku najwyższą władzą był Sanhedryn.
26. Jaką czynność spełnia Saul podczas kamienowania św. Szczepana?
Odp. Dzieje Ap. 7:58 – ,,A świadkowie złożyli szaty swoje u nóg młodzieńca, którego zwano Saul”. Saul z dumnie podniesionym czołem pilnuje tego, by wyrok został wykonany. Stos wierzchnich, barwnych szat leży u jego nóg. Niegdyś były kładzione pod nogi Nazarejczyka, gdy wjeżdżał na oślęciu do Jerozolimy, dziś zostały złożone też u nóg młodzieńca, lecz tylko dlatego, aby szerokie rękawy nie przeszkadzały przy rzucaniu kamieni.
27. Czy przypuszczałby ktoś z obecnych przy egzekucji – patrząc na tych dwóch młodzieńców: klęczącego Szczepana i dumnie stojącego Saula, że gdy pierwszego zabraknie, ten drugi, zawzięty, pójdzie jego śladem i znów doczeka chwili, gdy dla tej samej sprawy i idei będzie leżał pod kupą kamieni narzucanych również przez Żydów, a inny młodzieniec będzie pochylał się nad nim?
Odp. Byłaby to zbyt śmiała, niemożliwa myśl. Boskie drogi są cudowne i niezbadane. Prawdziwe to zdanie: „U Boga nie ma nic niemożliwego” – Łuk. 1:37.
28. Jakie wrażanie na Saulu mogła wywrzeć klęcząca postać Szczepana modlącego się?
Odp. Najsilniejszych i najbardziej śmiałych lub zawziętych ludzi obraz modlącego się człowieka rozbraja lub pobudza do litości; są jednak w tej regule wyjątki: nieprzejednani byli bracia Józefa, którego płacz i modlitwy nie pobudziły ich do litości. Nieprzejednani byli wrogowie Jezusa, przysłuchujący się Jego modlitwie u stóp krzyża. Nieprzejednanym był Neron słuchający płaczu i modlitw chrześcijan. Nieprzejednane były trybunały inkwizycji, które były przecież świadkiem gorących modlitw wiernych. Podobnie mogło być z Saulem. Lecz spójrzmy z drugiej strony: Czy żadnego śladu na umysłach braci nie pozostawiła modlitwa Józefa? Zob. 1 Mojż. 42:21-22. W ogniu doświadczeń wspomniał i modlącego się brata. Czy wrogowie Chrystusa nigdy nie przeżywali wątpliwości? Odchodząc od krzyża w nagłej ciemności, czy nie mówili niektórzy: „Prawdziwie ten był Synem Bożym”. Nadejdzie czas, gdy bracia Zbawiciela, kiedyś okrutni, będą płakać nad Nim, jak nad jednorodzonym (Zach. 12:10). Bardziej okrutni, nie reagujący na modlitwy drugich, nie będą zasługiwać na dalszą egzystencję. Na podstawie wspomnianych wyżej obrazów możemy zauważyć, że Saul, mimo że nie okazał uczucia litości na zewnątrz, to jednak nie dowodzi, że obraz klęczącego Szczepana nie pozostał mu na zawsze w pamięci, co było przyczyną jego późniejszych walk wewnętrznych.
29. Czym głównie zajmował się Saul po śmierci św. Szczepana?
Odp. Dzieje Ap. 8:1-3 – wiedziony myślą, że zabijając chrześcijan Bogu i Zakonowi przysługę czyni, nadal okrutnie prześladuje ich, aresztując mężczyzn i niewiasty.
30. Jak rozumieć werset Dzieje Ap. 9:1, a szczególnie zdanie: „A Saul jeszcze dychając groźbą i morderstwem przeciwko uczniom Pańskim?
Odp. W słowach „dychając lub dysząc groźbą i morderstwem” Łukasz przedstawia nam człowieka nienasyconego dotychczasowymi obraza- mi swych ofiar, podobnie jak rozdrażniony lampart lub wilk, który rzuca się z jednej ofiary na drugą.
31. Czego możemy dopatrzyć się w słowach, iż Saul prosił sam najwyższego kapłana o listy upoważniające do prześladowania chrześcijan? Dzieje Ap. 9:1-2
Odp. Ze słów powyższych możemy zauważyć, że Saul dobrowolnie i z własnej inicjatywy był czołowym przywódcą prześladowców.
32. Czy imię Saula jako prześladowcy było znane chrześcijanom mieszkającym tylko w Jerozolimie, czy również poza nią?
Odp. Imię Saula jako prześladowcy chrześcijan powtarzano z trwogą z ust do ust nie tylko w Jerozolimie, ale i w innych miastach, zob. Dzieje Ap. 9:13.
33. W jakim celu Pan Bóg dozwolił na tak straszliwe prześladowanie zboru jerozolimskiego i innych?
Odp. Przez rozpraszanie się wierni Panu tym bardziej rozpowszechniali Ewangelię Bożą (Dzieje Ap. 8:4). Odpowiadano przez to Ewangelię w różnych zakątkach ziemi, dokąd w spokojnych warunkach nikt by nie dotarł. Oprócz powyższego ludzie pozbawieni mienia za swoje przekonania przedstawiali Ewangelię z większą mocą. Wierność ich i zapał dla Pana miały być przykładem i zachętą dla wielu wiernych w ciągu wieków późniejszych (średniowiecza).
34. Jak brzmiała modlitwa Szczepana, zanoszona w ostatniej chwili przed śmiercią i z ilu części się składała (powtórz z pamięci)?
Odp. Dzieje Ap. 7:59-60 – Modlitwa św. Szczepana składała się z dwóch części i brzmiała:
a) Panie Jezu przyjmij ducha mojego
b) Panie, nie poczytaj im tego za grzech.
35. Jaka piękna nauka dla nas kryje się w modlitwie św. Szczepana?
Odp: Głównym pragnieniem chrześcijanina powinna być:
a) tęsknota za połączeniem się z Panem
b) miłość do nieprzyjaciół w formie litości zachować do końca.
Modlitwa św. Szczepana jest duchem prawdziwego chrześcijanina.
36. Czy modlitwa św. Szczepana została wysłuchana i gdzie mamy tego dowód?
Odp. Modlitwa Szczepana bez wątpienia została wysłuchana, ponieważ była zgodna z wolą Bożą. Jego praca, miłość, charakter i prośba zostały zapamiętane przez Stwórcę (Hebr. 6:10), a duch jego został przyjęty podczas wtórego przyjścia (Jan 14:3; 2 Tym. 4:7-8; 1 Tes. 4:13-16). Jako dowód do drugiej części jego modlitwy, że prośba jego została wysłuchana, znajdujemy cudowne nawrócenie Saula – świadka śmierci Szczepana, któremu Bóg przeszłość – więzienie ofiar niewinnych i śmierć Szczepana – przebaczył, przyjmując go za syna, a nawet za apostoła.
37. Jak wierni przyjęli wiadomość o śmierci Szczepana, jak zareagowali, pomimo że silnie wierzyli w zmartwychwstanie?
Odp. Wiadomość o męczeńskiej śmierci miłego brata diakona przyjęto z głębokim żalem i wielkim płaczem (Dzieje Ap. 8:2). Śmierć osób drogich, ukochanych, mimo wiary w zmartwychwstanie wielu przeżywa boleśnie. Nie zawsze można powstrzymać łzy. Czasem najsilniejsza wiara nie wstrzyma łez. Przykład: Jezus nad grobem Łazarza.
38. O jakiej porze dnia Jezus stanął Saulowi na drodze do Damaszku?
Odp. Dzieje Ap. 25:13 – Była to pora obiadowa – w Palestynie ludzie w tym czasie przerywają pracę, nie podróżują, lecz odpoczywają w cieniu.
39. O czym świadczy fakt, że nawet upał palestyńskiego południa nie wstrzymał Saula od podróżowania do powziętego celu?
Odp. Świadczy to o głębokiej zawziętości i stanowczości Saula. Charakter stanowczy nie uznaje żadnych przeszkód, nie cofa się nigdy.
40. Czy zapał i energia wyczerpały się po nawróceniu Saula, czy trwają nadal? (przytocz przykłady).
Odp. Saul, późniejszy Paweł, pozostaje nadal gorliwy do końca swego życia. Zapał i energia w działaniu nigdy nie opuszczają go. Pawła głoszącego Chrystusa nie wstrzyma żadna siła ludzka, nie wstrzymają go rany poniesione dla Chrystusa, więzienie, trzykrotne rozbicie się okrętu, w którym się znajdował, trudności, szyderstwo itp.. Trudności te nie tylko, że nie zawróciły go z obranej drogi, lecz nawet nie ostudziły jego zapału. Jakaż różnica między Pawłem a Markiem, który przy pierwszej podróży w napotykanych trudnościach zawrócił z drogi.
41. Na kogo światłość z nieba została głównie skierowana i jakim celu?
Odp. Dzieje Ap. 9:3 – Światłość z nieba była głównie skierowana na postać Saula, aby poznał moc nadprzyrodzoną.
42. Jak pogodzić i wytłumaczyć wiersze: Dzieje Ap. 9:7 ,,... głos tylko słysząc, ale nikogo nie widząc” i Dzieje Ap. 22:9 ,,... acz widzieli światłość i polękli się, ale głosu nie słyszeli onego, który mówił ze mną”?
Odp. Towarzysze Saula widzieli światłość padającą z nieba, skierowaną na osobę Saula, natomiast nie słyszeli głosu, który mówił z Saulem, słyszeli tylko głos Saula – pytający się: ,,... Ktoś jest Panie...”.
43. Jeżeli towarzysze Saula, jadąc z nim należeli również do prześladowców, dlaczego nie zostali porażeni przez Pana?
Odp. Ponieważ działali oni pod wpływem swego przywódcy Saula, który ponosił główną odpowiedzialność w tej sprawie.
44. Jak określisz światłość, którą widział Saul?
Odp. Była to światłość chwały bijąca blaskiem od naszego Pana, który po swoim zmartwychwstaniu otrzymał chwałę jako nagrodę – Boską naturę. Zob. Mat. 28:16-18; 1 Tym. 6:16; Obj. 1:12-17; Filip. 2:9-10.
45. Czy Boska opatrzność czuwała nad ilością światła skierowanego na Saula?
Odp. Na pewno tak. Gdyby Saul dłużej patrzył na światłość lub gdyby chwała Chrystusowa w całej pełni została skierowana na Saula, straciłby on życie. Zob. 2 Mojż. 19:18-24; 2 Mojż. 33:17-23.
46. Czy wiesz, jak tłumaczą podróż Saula do Damaszku i utratę wzroku niedowiarkowie?
Odp. Tłumaczą, że Saul podróżując w porze południowej podczas upalnego dnia doznał mocnego porażenia słonecznego i przestrachu, a jako wierzący tłumaczył sobie, że Bóg stanął mu na drodze. Błąd zawsze próbował zwalczać prawdę, podobnie jak kiedyś przy Mojżeszu i Aaronie przed faraonem stanęli czarownicy, sprzeciwiając się im. Zapytujemy tych, co wierzą w porażenie słoneczne Saula: Kiedy i jak ono minęło? Dlaczego znów akurat w dniu trzecim podczas jego modlitwy i to do tego w momencie, gdy Ananijasz położył swe dłonie na jego głowie?
47. W jakim momencie życia okazał Pan Bóg na Saulu dwa swoje przymioty: a) kiedy moc b) i kiedy miłość?
Odp. Oba przymioty okazał Pan Bóg prawie równocześnie Saulowi, w drodze do Damaszku. moc Boża oślepiła go i powaliła z konia, a miłość Boża zachowała mu życie.
48. Jaka nauka kryje się w tym, że apostoł Paweł, wspominając swoje widzenie Pana na drodze do Damaszku, przyrównuje siebie do poronionego płodu? (Wytłumacz wiersz 1 Kor. 15:8).
Odp. Poronionym płodem nazywamy organizm wydalony na zewnątrz w czasie, gdy do tego jeszcze nie jest przygotowanym. Podobnie rzecz się miała ze św. Pawłem. Nieprzygotowany do zobaczenia się z Panem, nie posiadający odpowiedniego ciała i wzroku, które przecież dopiero miał otrzymać w przyszłości, zaraz zostaje olśniony i porażony chwałą, której nie mógł znieść.
49. Jakie zdanie i w jakim języku usłyszał Saul, gdy leżał powalony na ziemi?
Odp. Dzieje Ap. 9:4 – „Saulu, Saulu, przeczże mię prześladujesz”? Słowa te wypowiedziane były w języku żydowskim. Zob. Dzeje Ap. 26:14.
50. Jak należy rozumieć zdanie: „Saulu! Saulu! przeczże mię prześladujesz? – Przecież nasz Pan w tym czasie był w niebie i żadna siła nie mogła Mu przeszkodzić.
Odp. Słowa powyższe należy rozumieć: 1) że Saul prześladował Ciało Chrystusowe, którym jest Kościół, a Ciało wraz z głową stanowi całość. Zob. Efezj. 4:13-16, 5:28-32; 1 Kor. 12:12-27.
Saul, chociaż osobiście nie mógł walczyć z Chrystusem, walczył jednak z Jego ideą, nauką, która Chrystusa reprezentowała. Wielu zapomina się podobnie jak Saul.
51. Jak wytłumaczyć zdanie: Dzieje Ap. 9:5 – „Trudno tobie przeciw ościeniowi wierzgać”?
Odp. W dawnych czasach ościenia, to jest przedmiotu w rodzaju lancy (długi pręt żelazny, zakończony ostrym szpicem), używano przy przepędzaniu rozjuszonego bydła. Żadne z bydląt nie mogło poradzić sobie w walce z człowiekiem, w którego ręku tkwił oścień. Jezus swoją moc i naukę przyrównał do ościenia, z którym daremnie Saul próbował toczyć walkę. Niektórzy pisarze mają inną myśl, że ościeniem tym mogło być sumienie Saula, które nieraz czyniło mu wyrzuty, a które on tłumił. Owszem walka z własnym sumieniem jest również ciężka.
52. Jaką naukę dla siebie wyciągnąć możemy patrząc na Saula leżącego, powalonego z konia na ziemię i pokornie pytającego co ma czynić?
Odp. W pierwszym rzędzie podziwiamy wszechmoc Bożą i rozumiemy, że gdyby Bóg zechciał, wszystkich nieprzyjaciół powaliłby w proch jednej chwili. Psalm 72:9; 1 Król. 21:18-19; 1 Król. 22:38. Podobnie jeden z dawnych cesarzy, poniósłszy porażkę i leżąc na polu walki, powiedział: „Zwyciężyłeś, Galilejczyku”.
53. Czego pragnie Saul po powstaniu z ziemi jako ślepy człowiek i dlaczego aż trzy dni nie je ani pije?
Odp. Po tak wielkim cudzie Saul pragnie samotności i ciszy, pragnie jeszcze raz wszystko przeżyć i zrozumieć. Zaiste wiele potrzeba było myślenia, aby wzgardzonego Nazarejczyka zrozumieć i przyjąć jako Mesjasza. Jakże inaczej dotychczas komentował on sobie teksty Pisma Św. W żarliwej modlitwie prosi o litość, a przed oczyma jego duszy ukazują się ofiary uwięzione lub pomordowane. W sercu toczy się walka wewnętrzna, jak ciężką jest ona, w takich chwilach jedzenie i picie zdaje się dławić.
54. Czy Bóg w tej chwili czuwał nad kielichem Saula, aby nie był zbyt pełny? (podaj dowody)
Odp. Tak, gdyby Bóg nie czuwał, po trzech dniach wewnętrznej walki nastąpiłoby szybko wyczerpanie fizyczne i w następstwie śmierć. Głęboki smutek pożarłby go całkiem lub umysł nie wytrzymałby ciężkiej walki. Bóg przerwał smutek posłańcem.
55. Jakiego ucznia posyła Pan do Saula? Czy człowiek tak prosty choć szczery będzie mógł przekonać Saula – rabina, doktora synagogi, ucznia Gamaliela?
Odp. Gamaliel nie przekonałby Saula, lecz on zastał Pawła jako człowieka złamanego, bezradnego w życiu, ślepego, klęczącego młodzieńca, jakby wołającego o ratunek. Bóg w ciągu trzech dni przeorał glebę serca, spulchnił ją, przygotował, a Ananiasz tylko zasilił.
56. Jakiego zdania użył Ananiasz przekraczając próg mieszkania, w którym był Saul? Jaka nauka w tym się mieści dla nas?
Odp. „Saulu, bracie...”. Odczytaj Dzieje Ap. 9:17. Piękna nauka dla nas mieści się w słowach Ananiasza. Prawdziwy chrześcijanin nie żywi zemsty ani nie triumfuje widząc złamanego nieprzyjaciela.
57. Kogo może w tym miejscu przedstawiać ślepy Saul, a kogo Ananiasz?
Odp. Ślepy Saul może przedstawić naród żydowski, który dotychczas jest również ślepym na Boskie obietnice i prawdy. Patrz 2 Kor. 3:15-16. Ananiasz zdaje się przedstawiać narzędzie, które Bóg użyje do otworzenia duchowych oczu narodowi żydowskiemu (niektóre narzędzia już są częściowo używane). Br. Russell w 1912 r. miał sposobność wygłosić wykład w Jerozolimie na temat proroctw i powrotu Żydów do Palestyny. W Hipodromie, w drodze powrotnej do U.S.A., Żydzi zgotowali mu wielką owację, gdzie również przemawiał do kilku tysięcy zebranych Żydów. Ostatnio w Palestynie jeden z czołowych rabinów, który przybył do Palestyny z Bułgarii, gorliwie opowiada Chrystusa. Tak jak Saul ślepym był przez okres dwóch dni, a w trzecim odzyskał wzrok, podobnie dzieje się z Izraelem (2 Piotra 3:8). Przez okres dwóch tysięcy lat pozostawali w ciemnościach odnośnie Chrystusa, gdzie nawet prześladowania, inkwizycja nie zmusiła ich do przyjęcia Chrystusa.
Wstecz Do góry